Sinterklaas

5 Aralik Sinterklaas'in (kisaca Sint) dogum gunudur. Hollanda'da, Belçika, Surinam, Endonezya ve farkli sekillerde de olsa diger Avrupa ulkelerinde kutlanilan bir "dini" bayramdir. Sinterklaas çocuklar için gelir, yaninda yardimcilari olan zenciler, yani Zwarte Piet'leri vardir. Aksamdan soba kenarina ayakkabilarini birakan çocuklarin evlerini geçeden ziyaret eder, bacadan girip, ayakkabilarinin içine hediyelerini birakir.. Tabii o çocuk sene boyunca uslu ve akilli durmussa, yaramazlik yapan avcunu yalar :P

Sinterklaas, yani Sint Nicolaas Hollanda'da ulusal bir çocuk bayrami olarak kutlanmaktadir. Kökeni Türkiye'ye dayanan bir hikayesi vardir. Aslinda 4. asirda Myra'da (simdiki Demre) yasamis bir piskopoz olan Nikolas'i anlatir. Özellikle fakir çocuklara yardim eden b'r azizdir, önceleri sadece Ortodoks hristiyanlarin andigi, ama 13. asirda Isim Günü verilen (6 aralik- ayni zamanda öldügü gündür) Bati Avrupa'da kutlanmaya ve anmaya baslamistir. Türkiye'de yasamis olmasina ragmen, nedence her sene Kasim ayinda gemiyle Ispanya'dan Hollanda'ya gelir, büyük bir senlik içinde çocuklar gelisini karsilar, saga sola sekerler ve zencefilli kuçuk kurabiyecikler (pepernoten) firlatilir. 5 aralik hediyelesme gunu oldugu için, okullarda ve bazi aile ortamlarinda "suprize" yapilmasi için isimler kura ile çekilir, çikan kisiye ufak bir Sint siiri hazirlanir, ufak bir hediye alinir (genelde kura kagidina isimle birlikte istedigi birkac hediye belirtir) Sonra hediye orjinal bir sekilde paketlenir. Hatta bazen hediyeden daha çok paketi dikkat ceker :) sira ile herkes hediyesini acar, ve siirini okur..

Sinterklaas 5 aralikta okullari da ziyaret eder, Noel babada oldugu gibi çocuklar kucagina oturur, seker ve hediyeler verilir. Yardimcilari neden zencidir onu hala anlamis degilim, ama sanirim bacadan gecerken yüzleri gözleri kömür oluyor, herhalde ondandir :) Sint'in ati ile çatilarda gezmesi, hediyeler birakmasi Germen geleneginden gelen bir inanistir, eski skandinav tanrisi olan Odin'e bir göndermedir, yani kisaca hem ortodoks (yunan) hem de Germen birlesimi olan bir hristiyan çocuk bayramidir mi? Bilmiyorum, tarihine indikce bu isin.. daha da icinden çikilmaz hale geliyor hani isin icine mitoloji ve din girince..

Gelelim Noel babaya, bir sekilde bu adaminda Sinterklaas geleneginden türedigi söylenmektedir, söyle ki eskiden New York Hollandalilara ait oldugundan, bu bayram orada da kutlaniliyordu (birazdan ingilizce alintiyi eklerim) fakat diger taraftan simdiki Noel baba kaç senedir kutlanmakta ki? Hatta o kirmizi kiyafeti 1950'lerde Coca-Cola tarafindan tasarlanmamis midir? Wiki'nin dedigine göre görünüsü bile yine bizim büyük Odin'e benzemektedir. Kis aylari oldugundan, yine benim bildigim kadari ile çam agaci suslemesi Skandinav ülkelerinden, al iste yine basimiza Odin ve mitolojisine çattik :P Konumuz Sinterklaas'di sanirim :)

Sinterklaas was Americanized into "Santa Claus" but lost his bishop's apparel, and was at first pictured as a thick-bellied Dutch sailor with a pipe in a green winter coat. Sinterklaas is the basis for the North American figure of Santa Claus It is often alleged that, during the Amerikan War of Independence the inhabitants of New York City a former Dutch colonial town (New Amsterdam) which had been swapped by the Dutch for other territories, reinvented their Sinterklaas tradition, as Saint Nicholas to be a symbol of the city's non-English past. The name Santa Claus supposedly is derived from older Dutch Sinte Klaas.

Farkli memleketlerde, farkli kültürler içinde yasayanlar, farkli deneyimlere sahip oluyor, biz bu geleneli burada hepimiz biliyoruz ama, Türkiye'den birine gel bunu anlat simdi :) Ayni sekilde bir 23 nisan veya 19 mayis baska ülkelerde pek bir sey ifade etmesede, Sinterklaas'da bilmeyen ve bunu yasamayanlar için pek bir sey ifade etmemekte. Bugün kutuphanede bana ufak bir hediye paketi hazirlanmis, demekki bu sene uslu uslu durmus ve yaramazlik yapmamisim :P

Sinterklaas
wikipedia